Data 1 września młodszym przeważnie kojarzy się z zakończeniem wakacji i pierwszym dzwonkiem, który oznacza rozpoczęcie kolejnego roku wytężonej pracy i nauki. Ale my spotkaliśmy się tego dnia już o świcie, by o godzinie 5:40 uczcić pamięć o tych, którzy oddali życie w imię wolności Polski.

Jak podają źródła historyczne za początek wybuchu uznaje się ostrzelanie o godz. 4.45 Westerplatte przez pancernik niemiecki „Schleswig Holstein”. Jednak 1 września 1939 r. wiele miejscowości w II Rzeczypospolitej miało „swoje Westerplatte”, w tym także Gmina Terespol.

>>> Galeria zdjęć - część oficjalna <<<

>>> Galeria zdjęć - piknik wojskowy <<<

Naszym symbolem początku grozy wojennej stało się bombardowanie Bazy Lotniczej w Małaszewiczach. Około godz. 5.00 rano nad lotniskiem pojawił się nieoznakowany niemiecki samolot Dornier – 17. Kilkadziesiąt minut później między 5.30 a 5.40 nad Małaszewicze nadleciało ich już kilkanaście i zrzuciło pierwsze bomby. W wyniku tych ataków spłonęły samoloty, hangary i samochody typu „Łazik”. Zginęło 13 żołnierzy, a 35 zostało rannych.

Pomnik upamiętniający żołnierzy Wojska Polskiego poległych w obronie lotniska znajduje się przy wjeździe na Wolny Obszar Celny Małaszewicze, gdzie 1 września o godzinie 5.40 (godzinie pierwszego bombardowania), rozległy się syreny alarmowe, tak jak 82 lata temu.

W części oficjalnej obchodów udział wzięli: Pan Krzysztof Iwaniuk Wójt Gminy Terespol wraz z Zastępcą Panem Bogdanem Danilukiem, Pan ppłk. Marcin Zimny – reprezentujący Dowódcę I Warszawskiej Brygady Pancernej, Pan por. Marcin Semeniuk – Dowódca uroczystości, Pan Krzysztof Gdula – Komendant Komisariatu Policji w Terespolu, Pan Krzysztof Jakimiak – z-ca Komendanta Placówki Straży Granicznej w Terespolu, Pan Artur Tomczuk – Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej w Białej Podlaskiej, Pan Piotr Musiał – Nadleśniczy Nadleśnictwa Chotyłów, Pan Władysław Kowal – Komendant Gminny OSP, Pan Artur Klim – z-ca Dyrektora Centrum Logistycznego firmy Adampol w Małaszewiczach oraz przedstawiciele placówek oświatowych z Gminy Terespol wraz z delegacjami nauczycieli i uczniów ze sztandarami: Pani Mariola Borodziuk – Dyrektor S.P. im. J.U. Niemcewicza Neplach, Pani Bożena Konieczka – Dyrektor S.P. im. Orła Białego w Kobylanach, Pani Katarzyna Krawczyk – Dyrektor Z.S. im. K. Makuszyńskiego w Małaszewiczach, Pan Robert Wieczorek – Dyrektor Z.S. im. Wł. St. Reymonta w Małaszewiczach; delegacja harcerzy ze S.P. im. Orła Białego w Kobylanach; delegacja radnych gminy Terespol; Grupa Rekonstrukcyjno – Historyczna z Terespola, pracownicy Urzędu Gminy Terespol oraz mieszkańcy. Wszyscy zgromadzeni odśpiewali hymn państwowy, po którym głos zabrał Wójt gminy Terespol, przywołując w swoim przemówieniu wydarzenia sprzed 82 lat. Następnie por. Marcin Semeniuk odczytał Apel Pamięci, po czym III Batalion Zmechanizowany z Białej Podlaskiej oddał salwę honorową, a harcerze odpalili znicze pamięci. Na zakończenie obecne na uroczystości delegacje złożyły wieńce.

Druga część uroczystych obchodów odbyła się na terenie Dzieła Międzyfortowego Kobylany I przybierając formę pikniku wojskowego, podczas którego można było obejrzeć wystawę czasową zatytułowaną „Złamane skrzydła”. Znajdują się na niej 22 niemieckie fotografie przedstawiające lotnisko w Małaszewiczach. Są one unikalnym zapisem tragicznych wydarzeń września 1939 r. oraz dalszych losów bazy lotniczej, sięgającym aż do 1942 r. Zdjęcia pochodzą z prywatnej kolekcji Pana Pawła Oleszczuka – regionalisty i miłośnika historii.

Podczas pikniku odbył się również koncert patriotyczny w wykonaniu młodzieży z gminy Terespol oraz Klubu Seniora Złoty Wiek z Małaszewicz przy akompaniamencie Pana Andrzeja Maziejuka. Kolejnym punktem obchodów był pokaz sprzętu wojskowego 18 Dywizji Zmechanizowanej z Siedlec i III Batalionu Zmechanizowanego z Białej Podlaskiej. Tradycyjnie jak na piknik wojskowy przystało, na wszystkich uczestników czekała grochówka z kuchni polowej, a ponadto ciepła kawa, herbata oraz kiełbaska z ogniska.

Osoby, które do tej pory nie miały okazji lub możliwości spisania się w Narodowym Spisie Powszechnym przez telefon bądź Internet, mogły to zrobić w Punkcie spisowym, który znajdował się przy wejściu do Dzieła Międzyfortowego, a dodatkowo zasięgnąć informacji odnośnie szczepień przeciwko COVID–19.

Organizatorzy obchodów 82 rocznicy wybuchu II wojny światowej serdecznie dziękują wszystkim obecnym podczas porannych oraz popołu-dniowych uroczystości, którzy tym samym oddali hołd naszym bohaterom. Niech salwa honorowa, która zabrzmiała o świcie 1 września na terenie byłego Lotniska w Małaszewiczach nie budzi w nas trwogi, ale znak pamięci. Niech ta pamięć trwa wiecznie. Cześć i chwała wszystkim poległym w czasie II wojny światowej!

Cześć i chwała bohaterom!